Tăng
huyết áp được coi là kẻ giết người thầm lặng , cần cảnh giác nguy cơ
đột quỵ khi tăng huyết áp, các nhà khoa học đã lý giải sự liên quan giữa
tăng huyết áp và nguy cơ đột quỵ
>>> sam ngoc linh
Đột quỵ là gì? Nguyên nhân gây đột quỵ?
Khi não bị thiếu máu một cách đột ngột
do máu đến rất ít hoặc không đến được do hẹp hoặc do tắc nghẽn động mạch
não gây ra đột quỵ. Bộ não cần cung cấp máu và dinh dưỡng để hoạt động.
Khi máu lên não bị thiếu với bất kỳ lý do gì thì các tế bào não bộ sẽ
ngưng hoạt động và có thể bị chết trong vài phút, dẫn đến cơ thể yếu, tê
bì, mất cảm giác nửa người, không nói được (do tê, liệt), miệng méo,
mắt nhắm không được hoặc hôn mê ngay sau đó, thậm chí tử vong nếu không
được cấp cứu kịp thời. Nếu được chữa trị cũng để lại những di chứng, tàn
phế, giảm tuổi tho, mất khả năng lao động…
Nguyên nhân gây đột quỵ được xác định là
do những tổn thương mạch máu gây vỡ mạch máu não hoặc mạch máu não bị
tắt nghẽn vì lý do nào đó.Những người bị cao huyết áp có nguy cơ đột quỵ
rất cao. Đây là hiện tượng tắc mạch máu não (nhồi máu não) và do chảy
máu não (xuất huyết não) bởi bệnh tăng huyết áp (THA) hoặc THA có kèm
theo xơ vữa động mạch.
Khi xơ vữa động mạch thì thành của lòng
động mạch bị dày lên, xù xì làm xơ cứng, hẹp lòng động mạch gây cản trở
lưu thông dòng máu, và tạo điều kiện cho sự hình thành cục máu đông. Cục
máu đông sẽ bị chặn lại những nơi mạch máu nhỏ (động mạch nuôi tim, não
bộ) gây tắc mạch. Các mảng xơ vữa động mạch cũng có thể bị bong ra và
cũng gây nên tắc mạch ở những nơi lòng động mạch hẹp (mạch máu não, mạch
vành tim).
Đột quỵ càng dễ đến hơn khi người bị
tăng huyết áp kèm theo rối loạn lipid máu, béo phì hoặc có nghiện thuốc
lá, nghiện bia, rượu, căng thẳng thần kinh (stress). Vì vậy, khi những
động mạch đưa máu lên não bị tắc nghẽn, não sẽ bị thiếu chất dinh dưỡng
và oxy, dẫn đến đột quỵ. Đây là một loại bệnh nặng, có tỉ lệ tử vong cao
và nếu qua cơn nguy kịch thường để lại nhiều di chứng làm mất khả năng
lao động, giảm trí nhớ, lú lẫn, liệt. Đáng nói là sự thay đổi đột ngột
từ nóng sang lạnh hoặc từ lạnh sang nóng bệnh xuất hiện nhiều hơn.
Vì vậy, những bệnh nhân, vốn đã có những
bệnh lý về tim mạch, cao huyết áp khi nóng lạnh đột ngột xảy ra (nghỉ
mát ở xứ lạnh như Sapa, Đà Lạt, tắm biển lúc xế chiều gió lạnh, đang ở
trong phòng máy lạnh đột ngột đi ra ngoài nóng) thì rất dễ rơi vào đột
quỵ, nhất là ở NCT.
Triệu chứng
Những người bị tăng huyết áp, nhức đầu,
choáng váng, tê nửa người, ngáp vặt liên tục thì cần cẩn thận, có thể là
các dấu hiệu tiền triệu của đột quỵ. Nhiều trường hợp xảy ra đột ngột
vào ban đêm cho nên bản thân người bệnh và người nhà không thể biết
được, khi phát hiện thì đã hôn mê, đại, tiểu tiện không tự chủ. Biểu
hiện lâm sàng do tắc mạch não hay do xuất huyết não rất khó xác định mà
cần dựa vào tiền sử bệnh, các xét nghiệm cần thiết như X-quang sọ não,
chụp CT não, nếu có điều kiện thì chụp cộng hưởng từ (MRI) não.
Sơ cứu
Khi có triệu chứng đột quỵ người bệnh
cần được nới lỏng quần áo, nằm trên mặt phẳng và gối đầu cao khoảng 30
độ và ở tư thế nằm nghiêng để tránh nguy cơ bị sặc do các chất tiết ra
từ miệng. Tuyệt đối không cho bệnh nhân ăn uống gì hoặc uống bất kỳ một
loại thuốc nào khi nghi ngờ bệnh nhân bị đột quỵ. Trường hợp bệnh nhân
còn tỉnh táo thì bảo người bệnh thở thật sâu và đều vì sẽ giúp cho máu
lên não tốt hơn. Và sau đó nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần
nhất để được cấp cứu kịp thời, tránh đưa bệnh nhân đi xa vì thời gian
di chuyển kéo dài càng làm cho tình trạng bệnh sẽ nặng hơn và nguy cơ tử
vong cao hơn.
Phòng bệnh
Người cao tuổi có nguy cơ mắc bệnh này
cao hơn nên cần được khám bệnh định kỳ, đặc biệt là những người có bệnh
về tăng huyết áp hoặc có kèm đái tháo đường hoặc kèm theo tăng mỡ máu.
Cảnh giác với nóng, lạnh đột ngột. Mỗi lần dùng máy điều hòa nhiệt độ
thì nên để nhiệt độ khoảng từ 26 – 27oC là vừa. Không nên tắm
nước lạnh quá và không nên tắm biển vào lúc đã hết mặt trời. Cần có chế
độ dinh dưỡng hợp lý để hạn chế xơ vữa động mạch như: hạn chế ăn mỡ
động vật, ăn nhiều cá, ăn nhiều rau, uống đủ lượng nước hàng ngày.
Người cao tuổi nếu nghiện thuốc lá mà
cai được thì tốt, không nên lạm dụng bia, rượu, có chế độ dinh dưỡng
giàu vitamin, khoáng chất, hạn chế ăn mặn và hạn chế ăn tinh bột (cơm).
Đối với bệnh THA, đái tháo đường, tăng mỡ máu… để phòng đột quỵ thì nên
điều trị theo đơn của bác sĩ khám bệnh nhằm duy trì huyết áp ở mức trung
bình và thực hiện chế độ sinh hoạt hợp lý.
Thông tin hữu ích
Sâm Ngọc Linh, bài thuốc bảo vệ tim mạch
rất tuyệt vời. Sâm Ngọc Linh giúp tuần hoàn máu tốt tăng lượng máu lên
não, phòng chống những bệnh tim mạch như cao huyết áp, xơ vữa động mạch,
tăng mỡ máu, phòng ngừa nhồi máu cơ tim, đột quỵ…Những giá trị của sâm
Ngọc Linh đã được chứng minh
